Manifold Nedir?

Araç performansını etkileyen sorunlar araştırılırken, manifold konusu da araştırılmalıdır. Manifoldlar aracın performansını doğrudan etkileyen parçalardır. Fosil yakıtlı araçların hava girişini ve egzoz çıkışının kontrollerini sağlamak için, manifoldlar kullanılır.

Bu yönüyle aracın ara bağlantı elamanı görevini üstlenirler. Fosil yakıtlı araçların performanslı bir şekilde çalışması için, mutlaka emme ve egzoz manifoldlarına ihtiyaç vardır. Emme manifoldunun görevi, motorun ihtiyaç duyduğu havanın aktarımını sağlamaktır.

Bunu sağlarken de, her piston gövdesine eşit miktarda hava gitmesine olanak tanır. Egzoz manifoldunun görevi ise adından da anlaşılabileceği gibi, yanma sonrası ortaya çıkan fosil atıkların egzoz vasıtasıyla dışarı atmaktır. Her iki manifoldun konumu da araç motor gövdesindedir.

Egzoz Manifoldu Nedir?

Fosil yakıtlı araçlar, karbüratörden veya enjektörlerden aldığı yakıtı, emme manifoldunun kanallarından aldığı hava ile karıştırarak yakarlar. Bu yanma sırasında bazı gazlar ortaya çıkar ve bunun salınması için, manifoldun kanallarına ihtiyaç duyulur.

Buna göre egzoz manifoldunun konumu, motor silindir kapağı ile egzoz arasındadır. Egzoz manifoldları, motorun bazı parçaları gibi hareketli olmamakla birlikte, önemli bir görev üstlenir. Araçların silindir sayısına göre giriş kanallarına ve tek bir çıkış kanalına sahiptir.

Giriş kanalları motor üzerinde sabit konumda, çıkış kanalı ile özel bir aparatla egzoz girişine sabitlenmiştir. Motor çıkışındaki havanın aşırı sıcak olması nedeniyle, egzoz manifoldları özel pik alaşımlardan imal edilirler.

Egzoz Manifoldu Ne İşe Yarar?

Fosil yakıtlı araçların markalarına, modellerine, silindir yapılarına ve hacimlerine göre egzoz manifoldları farklılık gösterebilir. Ancak her araçta benzer görevleri üstlenirler. Egzoz manifodlarının temel görevi, motordan çıkış yapan gazların doğrudan egzoza iletilmesini sağlamaktır.

Bunun yanında özel alaşımlı ısıya dayanaklı gövde yapısı sayesinde, gazın bir miktar soğutularak egzoza geçişini de sağlar. Egzoz manifodlarının her ne kadar temel görevleri arasında yer almasa da, motorun çıkışında ki gürültünün de bir miktar önlenmesini sağlar.

Manifold Arızası Nasıl Anlaşılır?

Hareket kabiliyetleri olmamasına rağmen manifoldlar da arızalanabilir.

Bu arızalar;

• Araç bakımlarının zamanında yapılmaması,
• Aşırı yüke maruz kalması,
• Ürün kalitesinin düşük olması,
• Bağlantılı elemanlarda yaşanan sorunlar,
• Islak zemin geçişleri, sıcakken suyla temas etmesi,

Gibi nedenlerden ortaya çıkabilir. Emme manifoldunda sürekli temiz hava akışı sağlanması nedeniyle, egzoz manifodlarına göre daha az arıza yaptıkları görülür. Egzoz manifodlarının arıza durumunda ise, araçta hissedilir derecede performans düşüklüğü, aşırı gürültü, araç içine gaz salınımı gibi sorunlar görülür.

Özellikle turbo bağlantılı araçlarda, performans düşüklüğü oldukça fazladır. Arıza durumlarının boyutuna göre, ilk çalışma ve stop etme süresinde artışlar gözlenir.

Manifold Arızasında Ne Yapılmalı?

Manifoldların arızalanması durumu, fosil yakıtlı araçların hareketli parçalarına göre sık görülmez. Gerekli özen gösterildiğinde uzun yıllar kendilerine verilen görevleri yerine getirebilirler. Sıcak motora su tutulması, araç motoruna zarar verebileceği gibi, sıcak konumda manifoldlara da zarar verir.

Manifoldların arızalı olması durumunda, yetkili servis girişlerinin sağlanması, aracın performansına uygun yedek parça seçiminin gerçekleştirilmesi gerekir. Manifoldların motor ve egzoz bağlantıları için, özel olarak imal edilmiş contalar kullanılır. Bazen bu contaların değişimleri, arızanın giderilmesini sağlar.

Yetkili servis tarafından sızdırmazlık kontrolleri sağlanarak, gerekli durumlarda tamir ve bakımı yapılabilir. Ancak büyük çatlak durumlarında, ağır hasar durumlarında manifodların mutlaka değişimlerinin sağlanması gerekir.

Manifold Çatlak Olursa Ne Olur?

Emme manifodlarında genellikle kullanıcı hatalarından, servis işlemleri sırasında montaj hatalarından, olası kaza durumlarında çatlama gösterebilir. Bu türden çatlaklar, filtrelenmemiş havanın motora girişini ve silindirlerin aşınmasına neden olur.

Egzoz manifoldlarında çatlakların oluşması daha muhtemeldir. Çatlak oluşumlarında, motordan çıkan basınçlı çıkış gazının, egzoza iletimi tam olarak sağlanamaz. Ayrıca basınçlı egzoz gazı çatlaktan sızıntı yaparak, araç içinde koku oluşmasına, hatta egzoz gazı zehirlenmelerine neden olabilir. Çatlaktan çıkan basınçlı ve sıcak gaz, motorun diğer bağlantı noktalarında zarar verebilir.

Özel alaşımlı egzoz manifoldunun ilk etapta çatlak seviyesi düşük olsa da, basıncın etkisi ile zamanla büyüme gösterme ihtimali yüksektir. Çatlak nedeniyle görevini yerine getiremeyen parça, aşırı gürültüye sebep olur. Çatlak manifodlarda araç performans düşüklüğü sık görülen bir durumdur.

Manifold Temizliği Ne İşe Yarar?

Emme manifoldları fazla bakım gerektirmeyen bağlantı elemanlarıdır. Bununla birlikte hava filtresinden geçiş yapan bazı partiküller, manifoldun gövdesine yapışır. Manifoldların temizliği planlanıyorsa, mutlaka her iki bağlantı elamanın birlikte değerlendirilmesi önerilir. Çalışma koşullarının ağır olması nedeniyle, egzoz manifoldlarının bakım ve temizliği mutlaka yapılmalıdır.

Araç fosil yakıt tüketimi sonrası gazlarla birlikte, kurum salınımı da yapar. Bu kurumlar egzoz manifoldunda birikir. Kalın tortu haline geldiğinde de çıkış deliğini daraltarak, egzoz salınımın engellenmesine, aracın geç çalışmasına neden olur.

Geçiş sağlayamayan egzoz gazı, motor içi kurum oluşmasına, manifoldun gövdesinde çatlamalara, silindir kapağı contası ve kapağın kendisine zarar verebilir. Araçların yağ ve filtre değişimi gibi sıklıkla olmasa da, aracın cinsine ve çalışma koşullarına bağlı olarak mutlaka manifoldun temizlenmesi de gerekir.

Manifold Kaçağı Yakıtı Etkiler Mi?

Fosit yakıtlı araçlarda yakıt tüketimini etkileyen birçok neden bulunur. Bunlardan biri de manifoldlarda oluşan kaçak durumlarıdır. Fosil yakıtların motorda yanması ve yeterli performans sağlanması için, belirli oranlarda basıncın oluşması gerekir.

Bu basınçlar, motor içi bağlantı elemanları ile gerçekleştirilebileceği gibi, giriş ve çıkış konumunda yer alan monifoldların gövde yapısıyla da korunur. Bu konumlarda oluşan kaçaklar, yakıt tüketimini olumsuz yönde etkiler.